Zapraszamy do zapoznania się z niektórymi tematami, jakie omawiane są na kursie IBTIA Bobath dla dorosłych. Poniżej znajdują się fragmenty wykładów ze szkolenia.
KONCEPCJA BOBATH
KURS PODSTAWOWY OCENY I TERAPII OSÓB DOROSŁYCH Z ZABURZENIAMI NEUROLOGICZNYMI
Karl i Bertha Bobath
CELE NAUCZANIA
1. Zrozumienie historii i postępującego rozwoju koncepcji Bobath
2. Nabycie umiejętności integracji zasad klasyfikacji ICF z oceną i terapią osób dorosłych z zaburzeniami neurologicznymi.
3. Analiza i facylitacja wydajnej kontroli posturalnej i kontroli ruchu w trakcie przygotowania i wykonywania funkcjonalnych aktywności
4. Zrozumienie funkcjonalnych konsekwencji uszkodzeń CUN
5. Obserwacja i analiza zaburzeń funkcjonowania człowieka oraz ruchu i wywierania na nie wpływu przez terapię
6. Wykorzystanie w podejściu do terapii zasad kontroli motorycznej i nauczania motorycznego, nerwowej i mięśniowej plastyczności.
7. Zrozumienie zależności pomiędzy oceną a terapią i wprowadzenie do terapii ciągłego procesu klinicznego rozumowania
KONCEPCJA BOBATH
JAK MOŻNA OPISAĆ KONCEPCJĘ BOBATH?
-
Zaangażowanie pacjenta do rozpoczęcia terapii w stanie, jakim obecnie się znajduje:
-
Praca mięśni w najlepszej długości w celu efektywnej aktywacji (obniżenia napięcia mięśniowego/osiowe ustawienie)= handling, przygotowanie
-
Aktywność mięśniowa w wymaganych posturalnych i zamierzonych zadaniach (trenuj specyficzne zorientowane na cel aktywności) = praca w funkcji jako przygotowanie do treningu konkretnych zadań
-
Ponowne uczenie się (lub uczenie się ) umiejętności: powtarzanie, rozwiązywanie problemów, praktyka, praca zespołowa – rodzina, opiekunowie) = program domowy, środowisko itd.
Realistyczny cel, zgodny z możliwościami pacjenta ( stan pacjenta, neuroplastyczność)
CZYM JEST KONCEPCJA BOBATH?
- Wspólne ustalanie celów:pacjent i rodzina/opiekunowie
- Handling w celu wywierania wpływu na napięcie mięśniowe, jeśli jest potrzeba –aby rozciągać napięte, sztywne mięśnie, uzyskać optymalną długość i aktywność mięśnia
- Jakość ruchu, ale nie kosztem funkcji
- Trenuje aktywności funkcjonalne – z życia codziennego
- CZĘŚĆ POSTĘPOWANIA Z PACJENTEM Z USZKODZENIEM NEUROLOGICZNYM
CZYM NIE JEST KONCEPCJA BOBATH (OD 2006 r.)
- Nie jest metodą
- Nie jest hamowaniem odruchów
- Nie toruje reakcji posturalnych
- To nie bierny handling
- Nie jest stosowany w celu osiągnięcia prawidłowości
- Nie jest zgodny z procesem rozwojowym – jak w przypadku kamieni milowych
NAPIĘCIE MIĘŚNIOWE
HIPOTONIA NORMA HIPERTONIA
SPASTYKA
SZTYWNOŚĆ
DYSTONIA
Prawidłowe napięcie mięśniowe jest budowane przez dwa czynniki:
- Odruchowe napięcie mięśni – kontrolowane przez centralny system nerwowy
- Nieodruchowe napięcie mięśni
- Mostki poprzeczne wiążące aktynę z miozyną
- Elastyczność i opór tkanki miękkiej
Cechy charakterystyczne spastyki:
- Dwie komponenty
- 1. odruchowa – neurolgiczna (wygórowany odruch na rozciąganie)
- 2. nieodruchowa – mięśniowo-powięziowa (aktyna- miozyna, powięź, tkanka miękka)
- Zwiększony opór podczas wykonywania ruchów biernych
- Zależna od prędkości
- Zmienna i zależna od pozycji początkowej
- Wygórowane odruchy ścięgniste – ale nie ma związku między spastycznością a wygórowaniem odruchów
- Zmieniona wrażliwość a) z powodu urazu b) z powodu nieprawidłowej wstępującej informacji czuciowej
Reakcje stowarzyszone wg Bobath
- Lekka forma spastyczności – pojawiają się w czasie ruchu lub w warunkach stresowych (reakcje równoważne) lub w czasie ruchów selektywnych.
- Pośrednia forma spastyczności – reakcje stowarzyszone pojawiają się przed ruchem i wygaszają, kiedy ruch jest skończony.
- W ostrych stanach spastyczności reakcje stowarzyszone są obecne w spoczynku
- Reakcje stowarzyszone to reakcje lub odpowiedzi na bodziec, który wykracza poza poziom hamującej kontroli pacjenta.
- Reakcje stowarzyszone zawsze powodują zwiększenie napięcia mięśniowego i są zawsze patologiczne
MIĘŚNIE TONICZNE I FAZOWE/ PLASTYCZNOŚĆ MIĘŚNIOWA
- Wszystkie mięśnie zawierają mieszankę tonicznych i fazowych włókien.
- Mięśnie posturalne zawierają więcej włókien tonicznych, a mięśnie pracujące w czasie wykonywania ruchu więcej włókien fazowych.
- Pomimo istniejących różnic już przed narodzinami, po narodzeniu wszystkie włókna mięśniowe odpowiadają skurczem włókien wolnokurczliwych. Różnice w gotowości do skurczu rozwijają się wraz z używaniem mięśni.
- Zmiany w używaniu mięśni mogą doprowadzić do zmiany rodzaju włókna.
PATOLOGIA STAWU BARKOWEGO
- Podwichnięcie
- Ból barku (konflikt podbarkowy, rozciągnięcie mięśni, zmiany czucia)
- Kompleksowy zespół bólu regionalnego (KZBR)
(Zespół bark-ręka, Zespół Sudecka)
KONTROLA POSTURALNA I RÓWNOWAGA
Zrozumienie:
- Koncepcji kontroli posturalnej, orientacji posturalnej i stabilności
- Komponentów kontroli posturalnej, strategii i synergii ruchu – związek pomiędzy kontrolą posturalną, zadaniem i środowiskiem
- Znaczenia percepcji i innych informacji czuciowych dla kontroli posturalnej
- Znaczenia organizacji i adaptacji czucia w zależności od środowiska i zadania
Ocena równowagi:
– Zakres ruchomości, -siła mięśniowa, – napięcie mięśniowe, -czucie
– koordynacja, – osiowość (alignement)
- Testy statyczne/ w pozycji stojącej i siedzącej (udział czucia):
-30 sek
– Romberg
– Sharpened lubTandem
– Stanie na jednej nodze
– Test funkcjonalnego sięgania (test Duncana)
– Skala równowagi Berga
– Test pchnięcia
– Step test
– Test integracji sensorycznej (CTSIB)
PLASTYCZNOŚĆ
- Umożliwia układowi nerwowemu reorganizację dróg nerwowych w oparciu o nowe doświadczenia i w celu adaptacji do zmieniających się warunków
(Avi Peled)
Terapia powinna:
- Wzmocnić prawidłowe łańcuchy synaptyczne i sieci neuronalne
- Kierować rozrost aksonalny
- Ułatwiać odkrywanie alternatywnych lub poprzednio pomocnych dróg nerwowych w CUN w celu podtrzymania prawidłowych funkcji w alternatywnych drogach nerwowych.
ZESPÓŁ ZANIEDBANIA
- Zaniedbanie w odniesieniu do zachowania określane jest jako braki w przetwarzaniu lub odpowiedzi na bodźce zmysłowe z połowy przestrzeni po stronie przeciwnej do uszkodzenia mózgu:
- część własnego ciała
- część wyimaginowanego otoczenia
- lub może polegać na niewykonywaniu ruchów kończyną po stronie przeciwnej do uszkodzenia, mimo że funkcje ruchowe są nienaruszone.
- zanik otrzymywania informacji sensorycznej
ZESPÓŁ ODPYCHANIA
- Zespół odpychania to zaburzenie kliniczne związane z uszkodzeniem prawej lub lewej półkuli mózgowej, w którym pacjenci odpychają się odnieuszkodzonej strony, prowadząc do utraty równowagi.
- Opisany poraz pierwszy przez Patricię M. Davis (senior IBITA instructor) w 1985 r.
Nasze kursy Ibita Bobath
O kursie Ibita Bobath
